Bích caâu kyø ngoä

5.- Tuù-Uyeân noåi tieáng thi-haøo (caâu 51- caâu 70)

Sinh töø gaëp böôùc gian-truaân,
Vinh khoâ goïi neám muøi traàn chuùt chôi.
Cuøng thoâng duø maëc coù trôøi,
Nguoâi daàn beå khoå, san vôi maïch saàu.
Loâi thoâi côm gioû nöôùc baàu,
Nhöõng loaøi yeán-töôùc bieát ñaâu chí hoàng.
Theà xöa ñaõ naëng vôùi loøng,
Daãu sau traéng nôï tang boàng môùi thoâi.
Ao nghieân giaù buùt thaûnh thôi,
Taây-hoà tieân-tích maáy nôi phaåm bình.
Thi-haøo daäy tieáng Phöôïng-thaønh,
Vaøo phen Lyù, Ñoã, nöùc danh Toâ, Taøo.
Ngöûa nghieâng löng tuùi phong tao,
Nöôùc, non, maây, gioù, chaát vaøo coøn vôi.
Chaâu ken chöõ, gaám theâu lôøi,
Vaøng gieo tieáng ñaát, haïc khôi boùng thuyeàn.
Ñaõ ngöôøi trong saùch laø duyeân,
Maáy thu haït ngoïc Lam-ñieàn chöa giaâm.
Löûng lô chieác laù doaønh nhaâm,
Caém thuyeàn ñôïi khaùch, oâm caàm chôø traêng.

6.- Tuù-Uyeân ñi xem hoäi chuøa(caâu 71- caâu 90)

Ngoïc hoà coù ñaùm chay taêng,
Nöùc noâ caûnh Phaät, töng-böøng hoäi xuaân.
Daäp dìu taøi-tuû giai-nhaân,
Ngoån ngang maõ tích xa traàn thieáu ai.
Thöôûng xuaân sinh cuõng daïo chôi,
Thô löng löng tuùi, röôïu vôi vôi baàu.
Maûng xem caây phaïm thuù maàu,
Vaàng kim oâ ñaõ gaùc ñaàu non teâ.
Tieäc thoâ ai naáy cuøng veà,
Gioù chieàu lay boùng hoa leâ la ñaø.
Baân caàu ñaøn luõ naêm ba,
Thaàn tieân tröoùc maét ai laø keû hay!
Sinh vöøa töïa lieãu nöông caây,
Laù hoàng ñaâu ñaõ thoåi bay laïi gaàn.
Maét coi môùi toû daàn daàn,
Maáy gioøng chuõ vieát ba vaàn boán caâu.
Troâng qua laëng ngaét giôø laâu,
AÂy ai thaû laù doaønh caâu gheïo ngöôøi.
Vöøa toan hoïa laïi maáy lôøi,
Gioù höông ñaâu ñaõ bay hôi noàng naøn.

7.- Tuù-Uyeân gaëp myõ-nhaân (caâu 91- caâu 108)

Thaáy ngöôøi tröôùc cöûa tam-quan,
Theo sau ba baûy con hoaøn nhôûn nhô.
Laï luøng con maét ngöôøi thô,
Hoa coøn phong nhuïy, traêng vöøa troøn göông.
Raønh raønh xuyeán ngoïc thoa vaøng,
Quaàn Ngheâ tha thöoùt, soùng Töông röôïm raø.
Mæa chieàu neùt ngoïc laøn hoa,
Caù chìm maët nöôùc, nhaïn sa löng trôøi.
Gaàn xem veû maët theâm töôi,
Muøi höông thoang thoaûng thôm rôi ít nhieàu.
Laøn thu loùng laùnh ñöa theo,
Naõo ngöôøi nhaên chuùt loâng nheo cuõng tình.
Voán mang caùi beänh Tröông-sinh,
Gaëp ngöôøi nghieâng nöôùc nghieâng thaønh bieát sao?
Ñöa tình moät neùt soùng ñaøo,
Daãu loøng saét ñaù cuõng xieâu, loï ngöôøi.
Nhaân duyeân ví chaúng töï trôøi,
Töø-lang chöa deã laïc vôøi non tieân.

8.- Tuù-Uyeân ñoái thoaïi vôùi myõ-nhaân döôùi caây ñu (caâu 109 - caâu 142)

Duø maët laï ñaõ loøng quen,
Caû lieàu ñeán goác thu-thieân öôùm naøng:
"Quaù vui neân troùt soã-saøng,
"Thöû tình cho keûo beõ baøng vôùi hoa."
Khaùch raèng: "Trong hoäi Voâ-giaø,
"Cöûa khoâng, ngaøn giaùc ñaáy laø töø-bi.
"Gioù bay nhöõng tieáng thò phi,
"Troùt laàm thoâi coù traùch gì ñeán ai"
Gioïng kieàu nghe loït vaøo tai,
Ñaõ gaàn beå saéc, khoân vôi soùng tình.
Thöa raèng: "Chuùt phaän thö-sinh,
"Ñeøn töø soi ñeán taám thaønh vôùi nao!
"Chi-vieân nôõ heïp-hoøi sao,
"Môû ñöôøng phöông tieän chuùt naøo ñöôïc chaêng?"
Raêng: "Ñaây veà ñaïo kim-thaèng,
"Traêng hoa sao kheùo noùi naêng nhöõng lôøi.
"Beán töø coù heïp chi ai,
"Gioác ñem thuyeàn giaùc ñoä ngöôøi beán meâ.
"Ngaùn cho beân coõi boà-ñeà,
"Phaûi ñöoøng ong böôùm ñi veà ñaáy sao?
"Ñoaù hoa saün nhaïc vaøng treo,
"Tieáng oanh chæ ñeå lao-xao treân caønh."
Laëng nghe loït ñeán gioïng tình,
Loøng tham quanh caû beân mình myõ-nhaân.
Raèng: "Ñaây laàm xuoáng meâ taân,
"Tieàn duyeân xin ñeå kim thaân tu ñeàn.
"Ba sinh cho veïn möôøi nguyeàn,
"Nhôø tay kim-töôùng, ñöa duyeân xích-thaèng.
"Gaäy linh möôïn pheùp cao-taêng,
"Phaù thaønh saàu-khoå cho baèng môùi cam.
"Chaøy söông ñôïi khaùch caàu Lam,
"Phaåm tieân may beùn tay phaøm bieát ñaâu.
"Nöôùc beøo duø coù duyeân sau,
"Beân soâng thöû baéc nhòp caàu töø ñaây."