Bích caâu kyø ngoä


21.- Tuù-Uyeân say ñaém röôïu cheø, Giaùng-Kieàu can ngaên khoâng noåi (caâu 429 - caâu 444)

Daàn daàn naêm ñaõ keå ba,
Haïnh vaø ñoä thaém, lieãu vaø phaàn son.
Duyeân ai tính ñaõ vuoâng troøn,
Naøo hay nôï tröôùc chuùt coøn dôû-dang.
Traàn-sinh töø thuûa gaëp naøng,
Vui-vaày meâ-maû neân caøng quaù xöa.
Moât ngaøy say maáy canh thöøa,
Khuyeân can naøng môùi ngoû thöa ít nhieàu.
Raèng: "Xin göûi moät hai ñieàu,
"Thaân traêm-naêm nôõ boû lieàu theá ö!
"Thieáu gì nhöõng chuyeän ngaøy xöa,
"Coøn bia mieäng ñoù trô trô chöa moøn!
"AÁy ai doãi goùt beân non,
"Boùng traêng Thaùi-thaïch laø hoàn ai say!
Ví coøn laàm tröôùc chöa hay,
"Thì ñem göông aáy sau naøy maø soi."

22.- Giaùng-Kieàu bò ngöôïc-ñaõi giaän böïc boû ñi (caâu 445 - caâu 476)

Ngaùn thay khuyeân-nhuû ñeán lôøi,
Nöoùc kia doäi ñaù coù muøi gì ñaâu.
Thoâi ngaøy troïn, laïi ñeâm thaâu,
Caïn chung Lyù-Baïch, nghieâng baàu Löu-Linh.
Ma men quanh-quaån beân mình,
Cho ñaøn treã phím, cho bình nhaït höông.
Maûi-meâ say tænh taâm-tröôøng,
Lieäu baøi naøng laïi tìm ñöôøng van-lôn.
Traùi tai vaû laïi ngöùa gan,
Ñang tay nôõ daäp hoa taøn taû-tôi.
Daây ñoàng ñöùt haún laøm ñoâi,
Caùnh beøo theo ngoïn nöôùc troâi cuõng raàu!
Naøng caøng taàm-taû tuoân chaâu,
Ngaùn nhaân tình kheùo ra maøu thaém phai.
Raèng: "Thoâi, toâi ñaõ quaù lôøi,
"Xui loøng nghó laïi moät hai keûo maø..."
Sinh ñang vui cheùn la ñaø,
Vaån-vô tính quûi hoàn ma bieát gì.
Noùi thoâi, noùi cuõng chi chi,
Nghe ra tieáng naëng nhö chì, gioïng say!
Naøng raèng: "Duyeân-nôï baáy nay,
"Thöông oâinöôùc ñoå boác ñaày ñöôïc ñaâu
"Tieác cho noãi vôï choàng Ngaâu,
"Doaønh thu neân ñeå baéc caàu maáy phen!
"Saù chi nöõa, caùi hoa heøn,
"Nghó laøm chi nöõa caùi duyeân cuõ-caøng.
"Ñaõ loøng reû thuùy chia höông,
"Ñaønh loøng raãy ngoïc, ruoàng vaøng thì vaâng.
"Thoâi thoâi, thoâi cuõng caàm baèng,
"Tô hoàng phoù traû baø traêng cho roài."
Laïy roài, ñöùng laïi saân ngoaøi,
Beân baøn say tænh maëc ngöôøi ngoà trô.

23.- Sau khi tænh ra Tuù-Uyeân hoái-haän (caâu 477 - caâu 516)

Sinh coøn ñöông cuoäc naøo ngôø,
Tænh daàn daàn laïi, baây giôø bieát sao?
Bieát phöông naøo, bieát chöôùc naøo.
Coù chaêng coøn luùc chieâm bao hoïa laø!
Non thaàn maáy daëm ñöôøng xa,
Khoùi maây man-maùc deã maø hoûi, vay!
Caùt vaøng buïi baïc xa bay,
Maây treân maët ñaát, non xaây chaân trôøi.
Ngaét chöøng beå thaúm doaønh khôi,
Ñöôøng xa bao naû tình daøi baáy nhieâu.
Buoàn troâng quaõng vaéng ñöôøng queo,
Gioù lay nheï laù, söông gieo naëng caønh.
Buoàn troâng cöûa beå moâng-meânh,
Con thuyeàn thaáp-thoaùng cuoái gheành ngoån-ngang.
Buoàn troâng cuoái phoá haøng Ñöôøng,
Caùnh hoàng man-maùc, haït söông ñaàm-ñìa.
Buoàn troâng theo giaûi Toâ-kheâ,
Chim keâu buïi raäm, traâu veà ñoàng khoâng.
Caûnh buoàn nhö giuïc taám loøng,
Laïi theâm vaán-vít maáy voøng tô vöông.
AÁy ai phaûi vía chaøng Tröông,
Non tieân caùch moät böôùc ñöôøng neân xa.
Hay laø loãi soå Haèng-Nga,
Ñeâm ñoâng voø-voõ boùng taø sao thöa.
Nghó tình neân nhöõng ngaån-ngô,
Ai leân ñöôøng aáy, ai chôø ñôïi ai?
Daàn daàn traêng toái gioù may,
Nghó sao cho xieát söï ñôøi phoâi-pha!
Treâu ngöôi chi baáy traêng giaø,
Xe daây moûng-maûnh ôõm-ôø maø chôi.
Cho neân caùch trôû ñoâi nôi,
Hoa troâi cöûa ñoäng, nöôùc xuoâi coõi traàn.
Nghó rieâng, rieâng nhöõng aên-naên,
Phaán hoà, coøn ñoù, tinh-thaàn naøo ñaâu?
Caøng theâm ngao-ngaùn traêm chieàu,
Giaác naøo naøo nhaép, böõa naøo naøo ngon.
Xaùc ve ngaøy moät heùo moøn,
Xaùc gan con vöôïn, mô hoàn caùi quyeân.
Taû loøng tay thaûo möôøi thieân,
Maáy caâu maáy chöõ, maáy nghìn caâu rôi.

24.- Haø-Sinh khuyeân-giaûi Tuù-Uyeân (caâu 517 - caâu 536)

Haø-sinh phaûi buoåi sang chôi,
Xoùt tình kheá-höõu lieâu baøi giaûi-khuyeân:
"Bieát ñaâu raèng quæ raèng tieân,
"Moät may moät ruûi thoâi phieàn naõo chi.
"Duø tieân duyeân ñaõ maõn kyø,
"Chôø cho duyeân hôïp chaâu veà moõn hôi!
"Haõy xin gaéng-göôïng laøm töôi,
"Gaùnh saàu truùt caû cho ngöôøi phaûi nao!
"Lôõ ra khi ñeán theá naøo,
"Maø cho maét tuïc troâng vaøo sao neân."
Raèng: "Xöa troùt ñaõ naëng nguyeàn,
"Phaûi ñem vaøng ñaù maø ñeàn môùi xuoâi.
"Cuõng ñaønh cho theá-gian cöôøi,
"Coøn hôn cam phuï vôùi ngöôøi tri-aâm.
"Duyeân xöa aâu chaúng xe laàm,
"Bao giôø keùo heât tô taèm maø hay!
"Coâng ñaâu nghó möôùn lo vay,
"Daãu moøn bia ñaø khoân lay taác loøng."
Xem chieàu noùi cuõng nhö khoâng,
Haø-sinh ra yù söôïng-suøng caùo lui.

| |

Chuù thích: