Baûn chuùc thö cuûa moät ngöôøi Vieät-Nam


1- Ñoàng laày (1972)

Ngaøy aáy, tuy xa maø nhö coøn ñaáy
Tuoåi hai möôi, toâi böôùc vaøo ñôøi
Hoàn loäng cao, gioù thoåi chôi vôi
Boán phía bao la chæ thaáy
Chaân maây, roäng môùi tuyeät vôøi !
Ngaát ngaây, laøm sao ngôø tôùi
Buøn ñoïng hoà ao maïn döôùi phuïc chôø !
Tuoåi hai möôi, tuoåi cuûa khoâng ngôø
Khoâng sôï !
Vieån voâng ñeïp töïa baøi thô
Mô öôùc
Ñôïi chôø
Vó ñaïi...


Nhöng roài moät sôùm ñaàu thu muøa thu trôû laïi
Tuoåi hai möôi maét nhìn ñôøi treû daïi
Ngôõ côø sao röïc rôõ
Toâ thaém maøu xöù sôû yeâu thöông
Coù ngôø ñaâu giaùo giôû ñaõ leân ñöôøng
Hung baïo phaù bôø kim coå
Tieáng moái giöôøng rung ñoå chuyeån non soâng

Maët trôøi söï soáng
Thoå ra töøng vuõng maùu hoàng
OÂi tieác thöông bao muøa luùa vun troàng
Moät muøa thu nöôùc luõ
Trôû thaønh buøn nöôùc meânh moâng
Lôùp lôùp soùng hoàng man daïi
Chìm troâi quaù khöù töông lai
Maùu, leä, moà hoâi, rôùt raõi
Ñi veà ai nhaän ra ai !
Khieáp sôï, suõng sôø, teâ daïi !
Lòch söû quay tít voøng ngöôïc laïi
Thôøi huøm beo raén reát coâng khai
Ngaøn vaïn ñaáu tröôøng moïc daäy giöõa ban mai

Ñuùng luùc ñaát trôøi nhôït nhaït
Boïn gieát ngöôøi giaûo hoaït
Naâng coác möøng thaéng lôïi lieân hoan
Ñieäu nhaïc cô haøn thaêm thaúm mieân man
Ñieäp khuùc lìa tan thuùc duïc
Nguïc tuø caát böôùc oan khieân
Thaønh thò thoân queâ sôn haûi traêm mieàn
Hoäi tuï !
Baõi suù, bôø lau, röøng ruù
Thaây ngöôøi vun boùn nuoâi caây
Ñaïo lyù toái cao ôû xöù ñoàng laày
Laø löøa thaày, phaûn baïn
Vaø tuyeät ñoái trung thaønh voâ haïn
Vôùi Ñaûng, vôùi Ñoaøn, vôùi laõnh tuï thieâng lieâng

Haït thoùc, haït ngoâ phuùt hoùa xích xieàng
Hoïa, phuùc toaøn quyeàn cuûa Ñaûng
Daàn daø naêm thaùng
Maét ngaû saéc vaøng, da saéc xaùm
Ñi veà ai nhaän ra ai?
OÂi, ngaøn hoa run taùi!
Ñaùng thöông giöõa choán ñoàng laày
Saäy uùa lau gaày, laïc loaøi thaûm haïi
Roài ñaây, khi maët trôøi thöùc daäy
Chaéc laø hoa ñaõ taøn phai
Chaúng coøn ñöôïc thaáy !
Toâi vaãn ngoài yeân mô maøng nhö vaäy
Maëc cho ñaøn muoãi quaáy raày
Boùng toái lan ñaày khaép loái
Khoâng coøn phaân bieät noåi
Traâu hay ngöôøi laën loäi phía bôø xa

Gai oác noåi treân da
Caùi hoïa aùo côm khoâng chöøa ai heát !
Buoàn nghó tôùi chuyeän xöa Thaàn cheát
Cuøng laõo tieàu ñoán cuûi giaø nua

Toâi ngöôùc troâng xem coù moät ngoâi chuøa
Ngoâi chuøa ñaõ trôû thaønh huyeãn moäng.
Con aùc ñieåu hoaøi nhi xuø ñoâi caùnh roäng
Truy luøng moà maû cha oâng
Thaùnh thaát mieáu ñöôøng xaùo ñoäng
Con thuyeàn trôû ñaïo nghieâng trao
Soùng gioù theùt gaøo, man rôï
Tieáng sinh linh nöùc nôû aâm thaàm
Maët ñaát tím baàm, tieát ñoïng

Laù côø laät loïng
Nhaân buoåi döông taøn aâm thònh cao bay !
Thaàn töôïng cuoàng quay, hình thay loát ruõ
Hang Paéc-Boù hoùa thaønh hang aùc thuù
Baùc Hoà giaø hoùa daïng baùc Hoà Ly
Ñoâi deùp loáp naëng baèng traêm ñoâi deùp saét
Boä ka-ki vaøng, vaøng nhö maét daân ñen
Quyû quaùi, ñeâ heøn, löøa ñaûo !
Gia taøi tra khaûo cöôùp trôn tay
Töø buoåi Quyû vöông hôùn hôû maët maøy
Ñöùng tröôùc Ñaûng kyø trònh troïng
Ñoïc lôøi khai maïc thuûa hoang sô
Tuï taäp ñaûng vieân ñaïi hoäi döôùi côø
Nguyeän ñem cuoäc ñôøi hôi thôû
Ñaïp baèng, phaù vôõ
Ngaøn naêm vaên hieán oâng cha.
AÛo voïng döïng leân moät thöù sôn haø
Meâ muoäi, naëng neà khoâng heà nghieâng ngaû
Noù luøa, noù thaû
Luõ maët ngöôøi da thuù xoâng ra
Khieán ñoàng xa
Nôi maáp moâ moà maû
Caùc hoàn ma cuõng haû vong linh
Vì thaáy ñòa nguïc cuûa mình
Coøn ít nhuïc hình hôn döông theá !
Maïng soáng khoâng baèng con run con deá
Ñaàu ngöûng leân tuy nhìn thaáy trôøi xanh
Maø chaân khoâng theå naøo ruùt khoûi
Vuõng laày man moïi hoâi tanh
M a quæ rình canh, nghieät ngaõ
Rau chaùo caàm hôi, moà hoâi taàm taõ
Boïn saäy lau ñaõ chaùn caû chôø troâng
Haàu cam phaän soáng trong buøn xaùm
Ñôøi caøng u aùm
Quæ vöông caøng ñình ñaùm lieân hoài
OÂi, daàn daø toâi khoâng phaûi laø toâi
Moät khoái ruõ moøn nhöùc nhoái
Mang ñaày moäng öôùc thiu oâi.

Neáu toâi ñoå moà hoâi
Moà hoâi seõ hoøa maùu phoåi

Nhöng nhöõng nieâu côm quaù vôi maø Ñaûng ñem phaân phoái
Khoâng nhöôøng thòt gaân moät choã ñeå daøn hoài !
Bao ñeâm roài toâi nguyeän luyeän hoàn toâi
Truùt boû buoàn ñau tieác hoái
Neùn daäp hôøn caêm döõ doäi
Ngaøy ñeâm dìm luoäc thaân toâi
Nhaõo nhöø, noùng hoåi !
Nhöng laøm sao truùt vaø neùn noåi
Nhöng laøm sao ñieác, muø caâm noåi
Khi con ngöôøi chöa soáng ñöôïc bao nhieâu
Cuõng nhö khi chöa yeâu meán thaät nhieàu
Laøm sao bieát gheùt!
Chæ quaû boùng xì hôi ñaõ beïp
Môùi ñeå cho Ngöôøi -Ñònh meänh- daãm leân treân
Coøn nhöõng ñaïi döông soùng daäy vang reàn
Chæ dòu laéng khi meät vì baõo taùp !
Toâi ngoài yeân nghe thôøi gian chaäm chaïp
Mang taâm hoàn thaám heát caûnh traêng xuoâng
Treân ñoàng khoâng nöôùc loäi söông buoâng
Caây coû laïnh môø, hoang vaéng
OÂi nhöõng bôø xa, lôøi xanh nhaïc naéng
Neáu coù keû cho ñôøi laø cay ñaéng
Haõy vaøo ñaây neám thöû vò ñoàng laày
Cho daï daày, oùc, tim, löôõi, coå
Bieát bieät phaân taân khoå ngoït buøi !

Giöõa bieån vui khoâng hieåu tieáng cöôøi
Laø nhöõng keû cuoäc ñôøi chöa daäy soùng
Trôøi cao bieån roäng coù cuõng nhö khoâng!
Moät tieáng qua ñeâm aûo naõo roû xuoáng ñoàng
Toâi tænh haún, trôû veà côn aùc moäng
Muoãi nhôn nhôn töøng ñaøn vang tieáng ñoäng
Nhöõng con cöng cuûa ngöøng ñoïng toái taêm
Chuùng tröôûng sinh trong ñeâm toái nhieàu naêm
Neân chuùng töôûng maøn ñen laø aùnh saùng !
EÁch nhaùi vaãn ñoàng thanh ñeåu caùng
Chöûi bôùi maët trôøi, ca ngôïi ñeâm ñen
Luõ saäy lau coøm coõi ñöùng chen
Hôi coù gioù laø cuùi ñaàu raïp heát
Baùt ngaùt xung quanh moät maàu khoâ cheát
Ñoàng laày moûi meät
Laëng caâm, luõ kieán ñi veà
OÂi, cuoäc ñôøi hay moät côn meâ
Maø ngöôøi, ngöïa traâu, boø gioáng nhau ñeán theá !

Nhöõng chieác sô mi boû ngoaøi ñeå che buïng pheä
Ñi veà cheãm cheä xe "dim"
Luùc vuoát xoa
Luùc haêm doïa
Luùc gaät guø
Vôùi moät luõ luø luø raùc rôm aåm moác

Nhöõng loaøi thaûo moäc
Ngu ngoác, uø lì, nhaãn nhuïc
Naèm ñôïi ngaøy taøn muïc thoái tha
Maëc cuoác keâu theâ thaûm ñeâm ngaøy
Xaùc gaày, khoå naõo !
Boïn goã ñoù phaûi chôø gioâng baõo
Môùi chòu aøo aøo nhoå reã ñöùng leân
Nhöng hình nhö Trôøi ñaõ boû queân
Maûnh ñaát ñoàng laày xaùm ngaét
Nhö toâi vaãn ngoài ñaây heùo haét
Maét thaâm quaàng troâng ngoùng trôøi xanh
Boán chung quanh eách nhaùi vaãn ñoàng thanh
La où mong laøm hoûng tim hö oùc
Ñeå trai traùng say muøi cheát choùc
Ñeå ngöôøi giaø yeân vui tang toùc
Toùm laïi laø ñeå tình nguyeän ly tan
Nhöng maët trôøi muøa thu maø nhö tieát ñaïi haøn
Suùng oáng töøng ñoaøn run run, nhôùn nhaùc
Ñaûng luøa ñi, tan taùc, thöông vong
Maùi ngoùi, maùi gianh leä thaûm roøng roøng
Nhoû xuoáng boác hôi trong loøng vaïc boûng
Ñaûng döõ theùt gaøo, hoùc xöông ngang hoïng
Gioïng theàu thaøo, göôïng gaïo hung haêng
Löôùi theùp neàn chuyeân chính tung quaêng
Khoác lieät, baäy xaèng, öùc oan, cay ñaéng
Daân ñen tay traéng cam ñaønh
Töø röøng nuùi hoang vu tôùi phoá xaù thò thaønh
Töø haûi ñaûo xa xoâi tôùi ruoäng ñoàng baùt ngaùt
Maøu aùo vaøng caûnh saùt
Traøn lan, nhôït nhaït caû maøu xanh !
Cuoäc soáng ñoàng laày roäp raùt, nhoeùt tanh
Bom ñaïn chieán tranh coøn giaät giaønh chuùt xöông da thaûm haïi
Caùi caûnh möôøi ñi, hai ba trôû laïi
Caùi caûnh moät trai giaønh nhau chín gaùi
Ñöông dieãn ra vaø seõ coøn dieãn maõi
Neáu Ñaûng coøn naém vaän maïng töông lai.
Luõ saäy lau xöa chæ bieát thôû daøi
Cuõng phaûi ngöôùc troâng ñaát trôøi, vaán hoûi ?


Traêng laën... Sao taøn...
Bình minh khoâng mong moûi
Töø töø xuaát hieän trong söông
Moät bình minh heùo haét thaûm thöông
Ñaåy daân toäc treân giöôøng xuoáng ñaát
Haõy laéng nghe moät ñieàu chaân thaät !
Bình minh ñaây ñau khoå nhaát ñòa caàu
Noù baùo hieäu moät ngaøy khoâng moät phuùt
Thaûnh thôi, thoaûi maùi, ngaång ñaàu.
Bình minh ñaáy muoân thuôû moät maàu
Noù baùo hieäu moà hoâi kieät queä
Nhöõng con ngöôøi, khoâng nhöõng chieác maùy thaûm theâ
Khoâng daàu, khoâng môõ
Hoûng vôõ tröôùc thôøi gian
Haõy coi chöøng phaûi giöõ veû haân hoan
Tieáng khoùc, tieáng than laøm yeâu ma run sôï
Toäi chuùng phaïm voâ cuøng man rôï
Loä ra, ai ñeå chuùng sinh toàn ?

Neân lo aâu, hoát hoaûng, boàn choàn
Chuùng nghe ngoùng, boû tuø tieáng noùi
Hôõi taát caû nhöõng chaân trôøi saùng choùi !
Haõy hieåu raèng yeân laëng nôi ñaây
Giöõa choán ñoàng laày
Laø tieáng goïi laâm ly ñaày tuyeät voïng
Bieát bao giôø muøa thu laät loïng
Bò loâi leân daøn löûa trôøi heø !
Toâi vaãn chôø troâng muoân vaïn tieáng ve
Daïo khuùc töng böøng baùo tröôùc
Muøa heø khaép nôi ñang tieán böôùc
Tieâu dieät thu ñoâng
Laáy laïi saéc hoàng
Phaù cuõi soå loàng cho ñaøn chim baát haïnh
Nhöng giôø ñaây thu laïnh
Vaãn thoûa söùc tung hoaønh
gieát haïi maøu xanh
Saëc suïa muøi tanh
Noù duøng maùu haõm nhöõng doøng nöôùc maét
Vaét nhöõng gioït moà hoâi
Bòt tieáng ngöôøi caâm baët
Mong boán phöông laëng ngaét giöõa cô haøn !
Ñeå noù töï do vang daïo khuùc ñaøn
Yeâu ma !
Löøa bòp ngöôøi xa
Buoát oùc ngöôøi gaàn
Trôøi ñaát ôi, neáu coù quyû thaàn
Quyû thaàn sao dung tha maõi noù ?

Ñoâi luùc nghe mô hoà trong gioù
Tieáng ñôøi qua soùng ñoû voïng veà ñaây
Bao öôùc mô chìm cheát ñaõ laâu ngaøy
laïi ngheïn ngaøo troãi daäy
Ñau xoùt, thöông taâm
Beân ngoaøi kia cuoäc soáng vang aàm
Sao ñaây maõi aâm thaàm trong naám moä ?
Phaãn noä oaèn leân, bao khoå !
Khoâng gian hôõi, haõy tan taønh suïp ñoå
Cho thôøi gian ñöøng laøm khoå con ngöôøi
Cho ñöôøi öôi, khæ ñoät heát reo cöôøi
trong toái ñen ñaøy ñoïa
OÂi, caùi buoåi ñaát trôøi giaùng hoïa
cuõng laø ngaøy heå haû traùi tim ñau !
Nhöng gioù keå laøm gì chuyeän boán beå naêm chaâu
Chuyeän nhöõng chaân trôøi baáy laâu yeâu daáu
Tuyeát aám rôi, loøng ngöôøi ñoân haäu
Ñaûo thaàn ngôøi saùng ngoïc chaâu.
Gioù haõy thöông keû bò ñoùng treân toïa ñoä thaûm saàu
Giaác (Goác ?) chaân trôøi moøn moûi thöông ñau
Boán phía tröôùc sau toaøn boùng
Nhöõng ngöôøi traâu ñaàm mình trong buøn ñoïng
Hoaëc trong haàm trong xöôûng ruõa gaân xöông
Ñeå toái veà theo leänh Dieâm Vöông
Vaùc buïng ñoùi tôùi nghe baày quyû döõ
Giaû danh nghóa laø nhöõng vì thieân xöù
Ñaët chöông trình huùt maùu maøi xöông
Nhöng laáy teân xaây döïng thieân ñöôøng
Ñeå mong moä theâm nhieàu noâ leä môùi.
Toâi khoâng hieåu loaøi eãnh öông ca ngôïi
Caùi thieân ñöôøng khuûng khieáp cuûa ma yeâu
Ñöôïc chuùng cho coâng xaù bao nhieâu
Maø ñeâm toái to moàm, ñinh nhöùc oùc
AÁy côm caù ma vöông ñaày xöông hoùc
Haõy coi chöøng keûo nuoát khoù troâi qua
Cöù ca ñi, hôi laïc ñieäu baøi ca
Laø Ñaûng neùm toaøn gia vaøo hoûa nguïc !

Thaùng naêm troâi muøa thu oâ nhuïc
Vaãn keùo daøi ngang nöûa daõy Tröôøng Sôn.
Chuùng toâi tuy chìm nguïp giöõa buøn trôn
Song söùc soáng con ngöôøi hôn taát caû
Tröôùc sau seõ vuøng leân quaät ngaõ
Luõ quæ yeâu xuoáng taän ñaùy ñoàng laày
Huyeät choân vuøi thu nhuïc nhaõ laø ñaây
Heø xuaân seõ huy hoaøng ñöùng daäy
Duø chuùng toâi haåm hiu khoâng ñöôïc thaáy
Maøu heø xuaân thì ñôøi cuûa chuùng toâi
Cuõng laøm cho nhaân loaïi ñoå moà hoâi
Khi töôûng tôùi boùng côø ma ñoû oái !
Maët trôøi leân cao, loøng toâi nhöùc nhoái
Muoán caét ngay caùi phaàn hoâi thoái
Treân thaân mình daèng daëc cuûa thôøi gian
Nhöng noåi tieáng lì gan
Thôøi gian thaûn nhieân töø khöôùc
Thaùng naêm naëng neà leâ böôùc
Xoùt xa, oâ nhuïc, ñoïa ñaày
Toâi muoán keâu to trong caêm laëng ñen daøy
Cho nhaân loaïi traêm mieàn nghe thaáy
oà aït ñoå veà ñaây
Laáp hoä ñoàng laày
Dieät baày muoãi ñoäc
Ngaøy ñeâm phaù huyû hoàng caàu
Nhöng giöõa buøn saâu ngaäp coå ngaäp ñaàu
Tieáng keâu cöùu khoø kheø trong cuoáng hoïng !
Trong khi aáy nhöõng lôøi laät loïng
Cuûa muoân vaøn eách nhaùi vaãn vang ngaân
Bòp bôïm xa gaàn
Naêm chaâu boán beå
Toâi bieát theá, neân caøng khoâng theå ñeå
Cho thôøi gian trì treä nhaác toâi leân
Toâi xieát reân, quaèn quaïi töï tìm ñöôøng
Duø coù phaûi boài thöôøng baèng xöông thòt
Toâi khoâng theå an taâm naèm hít
Muøi buøn ñen tanh töôûi khieáp kinh
Boán chung quanh yeâu quûy naáp canh rình
Suùng oáng saün saøng nhaû ñaïn
Con ngöôøi toâi tieâu ñieàu nöùt daïn
Coù sôï gì vieân ñaïn oan khieân
Giaûi thoaùt bao ñau khoå trieàn mieân
Hoàn toâi tôùi trôøi queân bay boång
Maøn theùp kia duø khoâng loã hoång
Toâi seõ duøng raêng caén ñöùt moät khaâu
Duø quæ yeâu baét ñöôïc quaúng vaøo daàu
Toâi seõ vaãn lao ñaàu khoâng hoái haän
Döôùi buøn saâu, ngöôøi traâu laän ñaän
Ñuoåi baét maët trôøi theo leänh Ma Vöông
Luõ tieåu yeâu ngang doïc ñaày ñöôøng
Ñoác thuùc, nghe rình lôøi than tieáng thôû
Thaèng naøy, sao maët maøy khoâng hôùn hôû ?
Thaèng kia, sao daùm thôû daøi?
Luõ chuùng baây phaûi laøm vieäc baèng hai
Ñeå quæ chuùa möøng soáng dai traêm tuoåi !
Giöõa thôøi gian muoân ngöôøi ñöông cheát ñuoái
Loøng caàu sao nhanh choùng khaép ñòa caàu
Ñöùng ñeàu leân, oà tôùi ñaùnh toang ñaàu
Con raén ñoû voâ cuøng hung hieåm
Noù sinh ra lôùn leân nhôø suùc sieåm
Nhaû noïc haän thuø, phoø phænh coâng phu
kheùo leùo ñaàu cô loøng yeâu nöôùc ñui muø
Laïy luïc Taøu Nga khoâng neà ñieám nhuïc
Ñuû hôi söùc noù hieän hình phaûn phuùc
Ngoùc ñaàu, phì rít, baát nhaân
Caén coå leâ daân, quaêng quaät moä phaàn
Phaù ñaïo, phaù ñôøi, uoáng khoâ soâng suoái !

OÂi thaèng Taây maø tröôùc kia ngöôøi daân khoâng tieác maùu xöông ñaùnh ñuoåi
Nay hoï xoùt xa luyeán tieác voâ chöøng
Nhôø vuoát nanh cuûa luõ thuù röøng
Maø baøn tay teân cai trò thöïc daân hoùa ra eâm aû !

Loøng aùi quoác bò löøa coøn ñöông naèm buoàn baõ
Ñaûng gian ma mong kieám chaùc theâm gì ?
Bay tha hoà vieän tôùi Lyù, Traàn, Leâ
Ngöôøi daân ñaõ chaùn cheâ vôùi caùi troø heà chieán tranh caùch maïng
Caùi hoï ñöôïc laø khaên tang vaø naïng
Caùi maát ñi aùnh saùng cuoäc ñôøi
Ñaûng baét caâm, baét noùi, baét khoùc baét cöôøi
Baét ñoùi, baét laøm, heù raêng oaùn thaùn
Laø tuø nguïc muïc xöông ñoäc ñoaùn
Phaûi chaêng ñoù giaù coâng lao huyeát haõn
Maáy ngaøn ngaøy ñaùnh Phaùp nhöõng naêm xöa ?
Bieát laø bao oâ ueá, loïc löøa
Ngöôøi daân ñaõ coù thöøa kinh nghieäm
Baïo löïc ñen ngoøm traéng nhôûn nhe nanh
Traïi lính, traïi tuø xaây luyõ theùp vaây quanh
Song baïo löïc cuõng ñaønh baát löïc
Tröôùc söï chaùn chöôøng toät böïc cuûa nhaân taâm !
Coù nhöõng con ngöôøi giaû ñui ñieác thaàm caâm
Song raát thính vaø nhìn xa raát toát
Ñaõ thaáy roõ ngaøy ñoàng laày mai moät
Con raén hoàng duø loät xaùc cuõng khoâng
Thoaùt khoûi löôùi Trôøi loàng loäng meânh moâng!
Leõ cuøng thoâng huyeàn bí voâ chöøng
Giôø phuùt laâm chung quûy yeâu laøm sao ngôø noåi !
Roài ñaây
Khi ñaát trôøi gioù noåi
Taøn hung ôi, baõo löûa, troán vaøo ñaâu? Baùm vaøo ñaâu?
Luõ chuùng bay duø cho coù ñieân ñaàu
Lo aâu, phoøng bò
Baøn baïc cuøng nhau
Chính ñaùm saäy lau
Seõ thieâu taát luõ bay thaønh tro xaùm !
Hoïc thuyeát Maùc, moät linh hoàn u aùm
Khoâng goác reã gì treân maûnh ñaát oâng cha
Maáy chuïc naêm phaù nöôùc, phaù nhaø
Ñaõ tôùi luùc luõ toâng ñoà phaûi loâi ra phaùp tröôøng taát caû !
Song baây vaãn tieäc tuøng nhaät daï
Töôûng loaøi caây to khoûe chaët ñi roài
Khoâng gì nghi ngaïi nöõa !
Baây coù hay saäy lau gaëp löûa
Coøn buøng to hôn caû ñeà, ña
Nhöõng con ngöôøi chæ coù xöông da
Söùc baät laät nhaøo, tung heát !


Hoa cuoäc soáng, Ñaûng xeùo daøy, mong naùt cheát
Nhöng maø khoâng, soâng nuùi vaãn löu höông
Moãi bôø tre, goùc phoá, vaïn neûo ñöôøng
Höông yeâu daáu coøn thaàm vöông thaém thieát
Neáu taát caû nhöõng taâm hoàn reân xieát
Khoâng cuùi ñaàu cam chòu soáng ñau thöông
Neáu chuùng ta quyeát ñònh moät con ñöôøng
Con ñöôøng maùu, con ñöôøng giaûi thoaùt
Duø coù phaûi xöông tan thòt naùt
Trong löûa thieâng tröøng phaït boïn gian ma
Duø cheát chöa troâng thaáy nôû muøa hoa
Thì cuõng soáng cuoäc ñôøi khoâng nhuïc nhaõ
Thì cuõng soáng cuoäc ñôøi oanh lieät ñaõ !
Neáu chuùng ta ñoàng taâm taát caû
Laáy maùu ñaøo töôi thaém töôùi cho hoa
Maùu öôm hoa, hoa maùu chan hoøa
Hoa seõ nôû muoân nhaø muoân vaïn ñoùa
Hoa haïnh phuùc töï do voâ giaù
Maùu caêm hôøn phun ñaãm môùi ñaâm boâng!
Ñaát nöôùc xa vaøo trong moät haàm choâng
Khoâng phaûi moät ngaøy thoaùt ra ñöôïc ñoù
Con thuyeàn ra khôi phaûi chôø loäng gioù
Phaù xích, phaù xieàng phaûi söùc buùa ñao
Coøn chuùng ta phaûi laáy xaùc laøm beø
Laáy maùu truùt ra, taïo thaønh soùng nöôùc
Môùi mong noåi leân vuøng laày taøn ngöôïc
Naém laáy caây saøo cöùu naïn treân cao
Tieáp suùng, tieáp göôm beø baïn vieän vaøo
Phaù nuùi, veùn maây, ñoùn chaøo baõo loäng
Môùi coù theå tieán vaøo hang ñoäng
Tieâu dieät yeâu ma, thu laïi ñaát trôøi
Chuyeän laâu daøi, söï soáng ngaén chao ôi !
Noãi chôø mong thaàm thieát maõi trong toâi.
Toâi mong maõi moät tieáng gì nhö bieån aàm vang doäi
Moät tieáng gì soâi noåi con tim
Ñaõ bao naêm roài teo cheát naèm im
Trong nhöõng quan taøi hình haøi heøn ñôùn
AÂm tieáng ñoù doäi lan qua caùc traïi tuø, traïi taäp trung ruøng rôïn
Laøm suy nghó luõ quaân thuø traâu lôïn
Taùi taïo nieàm tin cho taát caû nhöõng ai
Ñaõ gaàn nhö tuyeät voïng ôû ngaøy mai
Luõ lau gaày, saäy uùa, coû taøn phai
Naùo nöùc, reo hoø, troâng ngoù
AÂm tieáng ñoù gaây thaønh soùng gioù
Khaép ñaïi döông cuøng khoå aâm u
Chôùp xeù trôøi ñen, baùo hieäu luõ quaân thuø
Giôø huûy theå !
Toâi mong maõi moät tieáng gì nhö tieáng aàm vang cuûa beå
Ñoàng baøo toâi cuõng mong nhö theá
Toâi laéng nghe
Hình nhö tieáng ñoù ñaõ baét ñaàu
Nhöng toâi hieåu raèng ñoù laø tieáng cuûa lòch söû daøi laâu.
Neân trôøi ñeâm duø thaêm thaúm ngoøm saâu
Döôøng nhö voâ giôùi haïn ôû treân ñaàu,
Toâi vaãn nguyeän caàu
Vaãn soáng vaø tin
Bình minh tôùi, bình minh seõ tôùi.

Côø voâ ñaïo ñöông ngang trôøi phaáp phôùi
Toâi vaãn mô chaân lyù taän xa vôøi
Toâi luøa tan ngaøn vöïc toái treân ñôøi
Trong haøo quang döõ doäi hieån linh !
Muoân aâm aàm chaán ñoäng trôøi thinh
Baùo hieäu bình minh seùt noå
OÂi, gheâ sôï caû moät trôøi nhaãn noä
Caû moät trôøi ñau khoå khoân löôøng
Ñaõ bao ngaøy neùn xuoáng thaûm thöông
Döôùi taän ñaùy ñoàng laày tuûi hoå
Seõ traøo daâng nhö soùng gaàm thaùc ñoå
Boïn quæ yeâu seõ tôùi ngaøy taän soá
Xaùc luõ bay seõ ngaäp ñöôøng ngaäp phoá
Maùu luõ bay hoen oá caû neàn trôøi
Keøn töï do ñaéc thaéng nôi nôi
Khai maïc bình minh khoâi phuïc cuoäc ñôøi
OÂi toâi soáng vaø toâi chôø ñôïi
Ngaøy trieäu trieäu traùi tim buøng noå tung trôøi !

Ñeâm ñoàng laày loõm boõm söông rôi
Cuù ruùc, Traêng buoàn
Röôøi röôïi...
(1972)

2- Toâi chöa soáng (1969)

Toâi chöa soáng cuoäc ñôøi toâi ñònh soáng
Toâi coøn yeâu bao giaác moäng thöông yeâu !
Philippovna, Magueite, Thuùy Kieàu
Chieàu Maïc Tö Khoa, naéng loøa ñaát thaùnh
Ñeâm Danube nöôùc trôøi sao laáp laùnh
AÙnh nieàm vui trong hoác maét ngöôøi thaân
Nhöõng vaãn thô trong lao nguïc nhuïc nhaèn
Nhöõng khoaûn choùt saâu vaøo tim oùc khaéc
Nhöõng khoaûn lôùn leân laø toâi ñaõ maéc
Öôùc mong gì trang traû nöõa anh ôi !
(1969)

3- Nguû thöùc ñeâm ngaøy (1970)

Nguû thöùc ñeâm ngaøy, thaàn kinh oám naûn
Chæ thaáy ñi veà toaøn boùng hoàn oan
Ñaõ khoâ roài gioït nöôùc maét lìa tan
Tình non nöôùc, tình yeâu, tình ngöôøi, tình baïn
Thöù hieän nguyeân hình löôõi dao boäi phaûn
Thöù ngaám ngaàm ñuïc ruoãng caû buoàng gan
Thöù chua noàng nhö theå nöôùc cöôøng toan
Thöù taøn phaù hôn laø bom vôùi ñaïn !

AÛo töôûng traêm maøu thieát tha voâ haïn
Chaùy ñen thaønh moät ñoáng buøn than
Noãi troâng giôø cuoäc ñoåi môùi Trôøi ban
Cuõng töøng böôùc xa rôøi khoâng söùc caûn
Löïc ñaõ taøn vaø chí xöa ñaõ caïn
Maát caû roài nhöõng vaät laáp thôøi gian
Maûnh hoàn toâi nguyeän laø moät caây ñaøn
Muoân ñieäu ngaøn daây, voâ vaøn vang daäy
Giôø tieáng buoàn ñau cuõng khoâng theå gaåy
Tieáng raõ rôøi, oâi cuõng vaäy thaàm caâm !

Taát caû trong toâi cheát choùc leân maàm
Toái xaàm, moác, aåm.
(1970)

4- Cuoäc côø nhaân-loaïi (1975)

Cuoäc côø nhaân loaïi tænh hay meâ ?
Töôùng só trong cung moät luõ heà
Quanh quaån, quaån quanh vaøi boán nöôùc
Doïc ngang, ngang doïc maáy thaèng xe.
Luõ phaùo ruù gaàm trong saùt huûy
Ngöïa voi loaøi vaät cuõng ra uy.
Ñaùng thöông chæ coù daêm thaèng toát
Bò thuùc qua soâng maáy keû veà !
Thua ñöôïc xoùa baày bao theá heä
Cuoäc côø nhaân loïai tænh hay meâ ?
(1975)

5- Xöa Lyù-Baïch (1967)

Xöa Lyù Baïch ngöûng ñaàu nhìn traêng saùng
Roài cuùi ñaàu thöông nhôù queâ höông
Nay toâi ngaång ñaàu nhìn nheän giaêng buïi baùm
Cuùi ñaàu gieát reäp nhaët côm vöông
Lyù Baïch röôïu say gaùc leân buïng vua Ñöôøng
Toâi ñoùi laû gaùc leân cuøm ræ xaùm
Lyù Baïch soáng thôøi ñoäc toân u aùm
Phong kieán baïo taøn chöa coù töï do
Toâi soáng thôøi coäng saûn aám no
Haïnh phuùc töï do, thieân ñöôøng maët ñaát
Ruûi Lyù Baïch, maø may toâi thaät !

(1967)

| |