löôõng qui nhaát ñoaøn: Hai ñaùm vinh-qui nhaäp laøm moät ñoaøn.
31- Nöõ tuù-taøi ñem hoa noï tieáp caây kia
Vôï choàng Ñoã-thò vaøo phoøng,
Saém-sanh ñoà-ñeäTöû Trung leân ñöôøng.
Voù caâu khoan böôùc daëm tröôøng,
Troû thaønh-ñoâ phuû choán haøng ngaøy xöa.
Mong sao gaëp maët tieåu-thö,
Naïp ngheânh hoân leã maø ñöa naøng veà.
Gaû cho anh Nguî Soaïn Chi,
Cuøng nhau ta seõ löôõng qui nhaát ñoaøn.
Nhöõng mong than-thôû söï duyeân,
Thaønh-ñoâ phuû aáy gaàn mieàn tôùi nôi.
Boãng nghe tieáng nhaïc vang trôøi,
Giuïc loøng thieáu-nöõ vieãn hoaøi nhôù mong.
Voäi möøng ngôõ tieåu töôùng-coâng,
Naøo ngôø Ñoã Töû vaøo trong saûnh-ñöôøng.
Phuù-oâng saém-söûa voäi-vaøng,
Ra haàu quí-khaùch chöa töôøng duyeân-do:
"Toâi laø giaø laõo heøn-ngu,
"Vieäc gì xin chæ-giaùo cho möøng loøng ?"
Baáy giôø chaøng Ñoã Töû Trung,
Khuyeân môøi quan laõo töôùng-coâng cuøng ngoài:
"Toâi xin trình göûi vaøi lôøi,
"Coù tin hæ söï vaày-vui ñoù maø!
"Raèng anh Nguïy Soaïn Thaùm-hoa,
"Ñoàng song vaû laïi ñoàng khoa baûng vaøng.
"Ngaøy xöa coù göûi ngoïc-trang,
"Voán ñem duyeân keát cuøng naøng tieåu-thö.
"Leã ngheânh hoân caäy toâi ñöa,
"Trình quan laõo-töôùng choïn giôø leân xe."
Maáy lôøi laõo-töôùng ngoài nghe,
Raèng: "Toâi tuoåi-taùc haøn-vi baát taøi.
"Coù con chaùu gaùi nöõ-haøi,
"Nguyeân xöa ñaõ keát Tuù-taøi hoï Vaên.
"Chaøng coøn dôû vieäc nghieâm-quaân,
"Cho neân chöa ñònh hoân-nhaân ñöa veà
"Göûi trình lôøi thöïc loøng queâ
"Coøn khoâng laõo daùm tieác chi noùi caøn."
Töû Trung raèng voán ngoïc-trang,
"Tuaán Khanh ñaõ ñoåi cho chaøng Soaïn Chi.
"Hoï Vaên ñaõ heïn vu-qui,
"Laïi laøm moät böùc thö ñöa roõ-raøng.
"Phieàn ngöôøi ñöa ñeán cho naøng,
"Nhaän xem töï daïng môùi töôøng söï duyeân.
"Naøng nhìn trong böùc thö tieân,
Thì baøi thô hoïa quaû-nhieân cuûa mình.
Song hieàm moät noãi Tuaán Khanh,
Baáy laâu vaéng boùng phong thanh caù nhaøn
Öôùc-ao thaáy maët tieåu quan
Cho cam coâng khaùch hoàng-nhan ñôïi chôø.
Quaûi ngöôøi thay, baáy oâng tô,
Xe duyeân cheånh-maûng, thaãn-thôø nieàm ñôn.
Öôùc gì roõ ñöôïc caên-nguyeân,
Thaém phai cho bieát, baïc ñen cho töôøng.
Nhaân sao chieám nhaän ngoïc-trang,
Xöa nay ai bieát Nguïy chaøng laø ai.
Raøy chi nhöõng söï traùi tai,
Thieân duyeân chaúng loï vaät-naøi eùp duyeân !
Ví maø yû theá caäy quyeàn,
Thì ñaønh bình thuûy, hoaøng tuyeàn thaáy ai ?
Phieàn oâng ra göûi laïi ngöôøi,
Phuù-oâng laïi cöù nhö lôøi trình qua.
Töû Trung thaáy noùi thöïc-thaø,
Sai quaân veà ñoùn haàu baø tôùi nôi.
Daãn cho roõ noãi-nieàm taây,
Tröôùc sau minh-baïch chuyeän naøy môùi xong.
Naøng vaâng lónh meänh thaúng dong,
Leân xe beøn tôùi Phuù-oâng thaûo-ñöôøng.
Nöïc cöôøi thay Caûnh thö-nöông,
Nhaùc troâng xa ngôõ em chaøng Tuaán Khanh.
Gheù nom trong böùc maønh-maønh,
Nhìn xem nhan-saéc daùng hình nhö in.
Nghó raèng naøng tôùi ñem tin,
AÉt laø ta haún phæ nguyeàn töø ñaây,
Voäi-vaøng beøn trôû goùt giaøy,
Môøi raèng nöông-töû vaøo ngay trong phoøng.
Ong möøng böôùm, böôùm möøng ong,
Keû mong tin nhaïn, ngöôøi mong thö truyeàn,
Hoûi thaêm coâng-töû bình-yeân,
Ñeán ñaây nöông-töû haøn-huyeân vieäc gì ?
Tuaán Khanh raèng phaän nöõ-nhi,
"Chaáp kinh-quyeàn cuõng phaûi tuøy môùi thoâng.
"Toâi ñaø phaän ñeïp côõi roàng,
"Muoán cho naøng cuõng chöõ ñoàng vinh-hoa.
"Thöïc laø ngaøy tröôùc ñi qua,
"Traù hình nam-töû nay ta roõ-raøng.
"Bôûi chöng coù vieäc nghieâm-ñöôøng.
"Caûi tang cho tieän ñöôøng tröôøng xoâng-pha.
"Nay toâi ñaõ veïn thaát-gia,
"Phu-quaân laø Traïng taân-khoa nhaø ngoaøi.
"Coøn chaøng Nguïy Soïan quoác taøi,
"Chöa nôi naøo ñeïp duyeân haøi xöùng caân.
"Thaáy naøng ñaùng giaù phu-nhaân,
"Cho neân taâm-söï aân caàn ñem sang.
"Voán ngaøy xöa chieác ngoïc-trang,
"Thöïc laø cuûa Nguïy Soaïn chaøng vaán danh.
"Bôûi toâi ngaøy tröôùc traù hình,
"Neân baây giôø phaûi thaân-haønh thöa qua.
"Naøng neân saém-söûa böôùc ra,
"Chaøo quan Hoaøng-baûng taân-khoa laáy loøng.
"Trôû vaøo laïy taï Phuù-oâng,
"Chò em ta cuõng ñeàu cuøng vinh-qui."
Maáy lôøi naøng Caûnh ngoài nghe,
Nghó raèng chöa toû Soaïn Chi daïng-hình.
Nhöng maø khoa-muïc töôùng-khanh,
Coù hình thì môùi coù danh aét laø.
Naøng beøn minh-baïch trình qua,
Phuù-oâng nghe noùi loøng hoøa möøng thay.
Truyeàn laøm yeán-tieäc vui-vaày,
Leã ngheânh hoân cuõng ñaët-baøy nghieâm-trang.
Naøng vaøo baùi taï töø-ñöôøng,
Laïy oâng thoâi môùi môøi chaøng Töû Trung,
Tieäc roài thaày tôù thung-dung,
Xe xe, ngöïa ngöïa, thaúng dong leân ñöôøng.
Vui chaân chaúng ngaïi daëm tröôøng,
Ñeán nôi gia-töôùng Nguïy-chaøng vaên-nhaân.
Nhìn xem quoác-saéc möôøi phaân,
Nghó raèng khaùch cuõng laø xuaân caøng maàu.
Möøng loøng ñaõ thoûa söï caàu,
Ngöôøi xe chæ thaém, ta xaâu haït vaøng,
Song song anh, yeán, phöôïng, hoaøng,
Cuøng nhau môû tieäc leân ñaøng vinh qui.
Tieäc baøy hoàng nhaïn töù vi,
Hoï-haøng thaân-thích, haû-heâ vui-vaày.
Xöôùng ca ñaøn haùt ba ngaøy,
Tieäc roài ai naáy chia tay ra veà.
32- Ñoâi beân traû laïi cuûa tin ngaøy tröôùc
Töû Trung môùi hoûi Soaïn Chi:
"Ngoïc-trang ñaõ hôïp, naøo thì truùc tieân ?
"Giao hoaøn cho phæ sôû nguyeàn,
"Caùc tuyø kyø tieän môùi yeân daï naøy."
Truùc-tieân Soaïn ñaõ caàm tay,
Vaâng lôøi beøn môùi göûi ngay traû chaøng.
Giao raèng boán hoï vinh xöông,
Coù ngöôøi khoa-muïc, coù naøng thuïc-nhaân.
Ñôøi ñôøi xuaân laïi gaëp xuaân,
Doõi truyeàn Ñoã, Nguïy, Caûnh, Vaên boán nhaø.
Toång keát:
Truyeän naøy duø thöïc duø ngoa,
Cöù trong tieåu-thuyeát dieãn maø cheùp chôi.
Mieãn laø laàm-loãi theo lôøi,
Chaúng ca Baïch-tuyeát, chaúng taøi Thanh-lieân.
Ít nhieàu chaép-chaûnh moät thieân,
Ai cheâ maëc yù, ai khen maëc loøng.
Doõi truyeàn phuùc, loäc, thoï chung,
Kieâm toaøn baùch phuùc, huôûng ñoàng thieân xuaân.
= HET=
|
Chuù thích:
vieãn hoaøi: Nhôù ngöôøi xa.
saûnh-ñöôøng: Nhaø khaùch.
hæ söï: Vieäc vui möøng.
Ñoàng song: Baïn cuøng hoïc moät tröôøng.
töï daïng: Neùt chöõ, loái chöõ.
phong thanh: phong thanh caù nhaøn laø noùi veà taêm-hôi tin-töùc do tieáng gioù vaø caù nhaïn ñöa ñeán.
tieåu quan: Quan treû, ñaây troû Tuaán Khanh.
Quaûi ngöôøi: cuõng nhö gheïo ngöôøi.
Thieân duyeân chaúng loï vaät-naøi eùp duyeân: Thieân duyeân : duyeân trôøi.
bình thuûy, hoaøng tuyeàn: Bình thuûy : Beøo nöôùc , Hoaøng tuyeàn : suoái vaøng, yù noùi ñaøng raèng troâi-giaït hay cheát xuoáng suoái vaøng.
haàu baø: ñaây troû vaøo vôï Töû Trung töùc Phi Nga töùc Tuaán Khanh.
thaûo-ñöôøng: Nhaø tranh, noùi nhuùn nhaø xoaøng. Tieáng Thaûo-ñöôøng ñaây coù leõ khoâng oån.
Voäi-vaøng beøn trôû goùt giaøy: Thaùi Ung ñöông tieáp khaùch, nghe Vöông Saùn ñeán, voäi vaøng ra ñoùn ñeán noãi ñi ngöôïc caû giaøy.
nöông-töû: Coâ naøng, tieáng goïi toân baïn gaùi.
haøn-huyeân: Haøn :reùt, huyeân : aám . thôøi tieát thay ñoåi khi reùt khi aám, cuõng nhö ñôøi ngöôøi luùc theá naøy luùc theá khaùc. Tieáng haøn huyeân duøng ñeå hoûi thaêm nhau laâu nay theá naøo ?
côõi roàng: Nguïy Hoaøng-Thöôïng cuøng Lyù Öng cuøng laøm quan Tö-ñoà cuøng laáy con gaùi quan Thaùi-uùy Hoaøng nguyeân Thuùc ngöôøi ta khen 2 coâ gaùi hoï Hoaøn ñeàu côõi roàng. Thô Ñoã Thuû Moân vi ña hæ saéc, nöõ-töû khoaùi thöøa long
chöõ ñoàng: Laø chöõ ñoàng taâm
thaát-gia: Nhaø cöûa, vôï choàng
phu-nhaân: Laø baäc toái-cao, vôï caùc quan nhaát, nhò phaåm môùi ñöôïc nhö: Nhaát phaåm phu-nhaân, nhò phaåm phu-nhaân
Hoaøng-baûng taân-khoa: Ngöôøi môøi ñoã baûng vaøng
khoa-muïc töôùng-khanh: Ngöôøi thi ñoã laøm quan to
gia-töôùng: Trong caâu naøy raát hoái nghóa, coù baûn cheùp "ra töôùng" thì cuõng khoâng hôn gì, xin kính chaát cuøng ñoäc-giaû
anh, yeán, phöôïng, hoaøng: 4 gioáng chim cuøng ñoâi löùa vôùi nhau
hoàng nhaïn: Loaøi chim coù thöù töï treân döôùi tröôùc sau, ví nhö anh em
Ngoïc-trang: Laø vaät Tuaán Khanh laáy cuûa Nguïy Soaïn Chi trao laøm tin cho Caûnh tieåu-thö. Truùc-tieân töùc caùi teân Tuaán Khaïnh baén chi seû ñeå boùi vieäc hoân-nhaân, ñaõ loït tay Ñoã Töû Trung maø Ñoã laïi trao cho Nguïy, nay laïi traû veà Ñoã
Giao hoaøn: Giao traû laïi
Caùc tuyø kyø tieän: Ai naáy ñeàu ñöôïc tuøy theo söï phöông-tieän rieâng cuûa mình, cuõng nhö noùi "ñaâu veà ñaáy"
Ñoã, Nguïy, Caûnh, Vaên: Ñoã Töû Trung, Nguïy Soaïn Chi, Caûnh tieåu-thö, Vaên Phi Nga töùc Nöõ tuù-taøi
Baïch-tuyeát: Moät khuùc haùt coå nhaïc-phuû, do moät nhaïc-coâng coù tieâng ñôøi xöa laø Sö Khoaøng cheá ra. Khuùc haùt tuyeät-ñieäu, khoâng maáy ngöôøi hoïa noåi. Toáng Ngoïc thöa vôùi vua Sôû: Khaùch coù keû haùt ôû kinh-ñoâ sính baèng khuùc Döông-xuaân Baïch-tuyeát hoïa laïi chaúng qua chæ ñöôïc vaøi möôi ngöôøi, vì khuùc haùt caøng cao, thì hoïa laïi caøng ít.
Thanh-lieân: Bieät hieäu cuûa Lyù Thaùi Baïch, moät baäc thi-baø ñaïi taøi ñôøi nhaø Ñöôøng
baùch phuùc, huôûng ñoàng thieân xuaân: Traêm phuùc, Ngaøn Xuaân, cuõng nhö noùi thieân thu, yù noùi höôûng thuï laâu daøi