Nữ Tú-Tài

16- Thấy Tuấn Khanh, Cảnh tiểu-thư phải lòng

Nào ngờ cách bức hòe tường,
Trông sang thấy có một nàng tiểu-thư.
Nhìn xem vẻ mặt nhân từ,
Long-lanh mắt phương, nõn nà vóc mai.
Vén mành-mành liếc trông ra,
Thấy chàng, len-lét gót hoa đứng rình.
Người quốc sắc, vẻ khuynh thành,
Khoé tường ghé mắt, bậc rành phong-tư.
Ngẫm rằng thực khách thi thư,
Dung-nghi chỉnh-chện, ngôn-từ khoan-thai.
Hẳn người danh-sĩ cao tài,
Đi đâu đồ-đệ lạc loài đến đây ?
Hay là ông Nguyệt xe giây,
Giẩy-giun chàng đến chốn này cùng ta ?
Mặt hoa ẩn bóng tường hoa,
Liếc xem thử ý người ta thế nào ?
Càng nhìn càng nổi trận rào,
Nương-long thổn-thức, áo bào chứa-chan.
Biết ai mà đặng thở-than,
Ước gì đây đấy giao hoan một phòng.
Thuyền-quyên đã rõ anh-hùng,
Sao anh-hùng chẳng rõ lòng thuyền-quyên ?
Ruột tằm bối rối nào yên,
Bồi-hồi chưa định kinh quyền làm sao.
Tuấn Khanh lập chí làm cao,
Gọi hề lấy rượu đưa vào bình-phong.
Chàng cùng đồ-đệ thung-dung,
Tạm bày tiệc ngọc chén chung sa-đà.

17- Cảnh tiểu-thư tặng trà

Bỗng đâu thấy một mụ già,
Tay bưng tiểu níp đồ trà, cam, lê.
Trình rằng: "Lấy tấm lòng quê,
"Nhà nàng tôi ở gần kề lân-la.
"Trộm nghe công-tử đường xa,
"Trà thang sẵn có của nhà đưa sang.
"Vật tuy bé nhỏ lạ thường,
"Song le nghĩa ví nghìn vàng trọng thay !"
Tuấn Khanh đương lúc giở say,
Rằng: "Lòng cho khách, khách rày đội ơn !
"Từ ra, sợ bảo rằng hờn,
"Lấy ra, chưa kể căn-nguyên nhường nào ?
"Đã hay vay mận trả đào,
"Song ơn này để biết bao giờ đền ?
"Vả bấy nay chưa từng quen,
"Nào ai biết họ tường tên bao giờ ?"
Mụ rằng: "Nàng Cảnh tiểu-thư,
"Con quan Tướng-quốc khi xưa, kén chồng.
Ở cùng ông ngoại tướng-công,
"Thấy chàng tướng-mạo uy-dung khác thường.
"Nay chàng muôn dặm đường trường,
"Qua đây là chốn phố-phường hôi tanh
"Sẵn đây có của ngon lành,
"Gọi là vật mọn, vi thành sai đưa.
"Để mà ghi tấm lòng thơ,
"Họa may kim cải duyên ưa cùng người !"
Tuấn Khanh bèn chịu mỉm cười,
Mới ngâm tiểu luật thử chơi xem lòng.
Bút hoa tay thảo cẩn phong,
Gửi lời mụ lão tạ lòng
ân-nhân.
Lĩnh lời mụ mới ra sân,
Gọi hầu bèn hỏi vân vân mọi lời.
Văn Long mách bảo một hai ;
Rằng: "Chàng Công-tử tú-tài họ Văn.
Chưa đâu xứng kết hôn-nhân,
"Cớ sao mụ hỏi ân-cần làm chi ?"
Nghe lời mụ lão trở về,
Mấy lời bộc-bạch dâng thơ cho nàng.
Nàng từ tiếp được thơ chàng,
Đã say tướng-mạo lại tường họ tên.
Bỗng đâu như chất lửa phiền,
Bèn đề một bức thư tiên họa vần.
Giục già đem đến Văn-quân,
Cứ lời thưa-thốt ân-cần cho thông.

18- Cảnh tiểu-thư xin lấy Tuấn Khanh

Nàng bèn vào gửi Phú-ông,
Rằng: "Tôi thấy gã con dòng họ Văn.
"Thực là tài-tử giai-nhân
"Hình-dung, tướng mạo mười phân chỉnh-tề.
"Trọ bên tửu-điếm gần kề,
"Lòng tôi cũng muốn kết nghì hợp duyên.
"Đã tra tường họ tường tên,
"Dám trình ông dạy có nên chăng là ?"
Phú-ông tính khí thực-thà,
Rằng: "Xưa con nguyện, ông đà nhớ đây !
"Bây gìờ đã đẹp duyên này,
"Gọi hề lấy áo ông nay ra mừng."
Tuấn Khanh đương tiệc tưng-bừng,
Đã nghe tin nhạn bay chừng tới nơi.
Mụ già len-lén trình lời,
Rằng: "Thơ này của cô tôi trong lầu.
"Dạy tôi đem đến thưa hầu,
"Nguyện xin quân-tử hảo cầu kết duyên."
Chàng bèn mở bức vân tiên,
Đọc xong, mình cũng ngợi khen rằng tài.
Tiếc thay nàng cũng một loài,
Trượng-phu mà kết duyên hài, đẹp đôi !
Lặng ra, sợ bảo rằng tồi ,
Chê ra lại sợ người cười hẹp dong !

19- Tuấn Khanh từ hôn

Phải tìm quỉ kế mới xong,
Rằng: "Ta đã đội ơn lòng biết bao.
"May chân bước tới vườn đào,
"Giáng Hương, Từ Thức lẽ nào gặp tiên !
"Lửa gần hương muốn bén duyên,
"Anh-hùng nỡ phụ thuyền-quyên rẫy-ruồng,
"Sợ rằng đã có tao-khang,
"Mới hay bất khả hạ đường biết sao ?
Mụ rằng: "Thục-nữ anh hào,
"Làm chi e-lệ thấp cao rẫy-ruồng !
"Nguyên xưa nàng đã tỏ-tường,
"Mới đem duyên kết cùng chàng, không đâu !
"Nỡ nào ruồng-rẫy, tủi nhau,
"Nỡ nào khẩn-nguyện nơi cầu, nơi vong !"
Mụ còn năn-nỉ chưa xong,
Trông ra đã thấy Phú-ông bước gần
Tuổi vừa thất-thập ngoại tuần,
Phơ-phơ tóc bạc, xoăn-xoăn râu rồng.
Đến chào chàng: "Tiểu tướng-công !
"Mừng rằng hạnh ngộ tương-phùng đến đây.
"Già còn cháu gái thơ-ngây,
"Là con Cảnh Tướng-quốc nay ở cùng.
"Bồ-côi, vả giữ con dòng,
"Theo đôi kim chỉ nữ-công kịp người.
"Chưa nơi nào đẹp duyên hài,
"Bằng lòng lấy, nó chọn người hợp duyên.
"Thấy chàng công-tử sĩ hiền,
"Dám xin hạ cố tòng quyền nên chăng ?
Tuấn Khanh bèn mới thưa rằng:
"Đội ơn quốc lão xem bằng Thái-san.
"Đoái thương đến kẻ sĩ-hàn
"Chẳng so hơn thiệt, chẳng màng trọng khinh.
"Song nàng dòng-dõi tướng-khanh,
"Đã khuynh quốc-sắc, lại danh nữ-tài.
"Tôi là vũ-tướng nhi-hài,
"Hổ thân ít chữ phải mài cung-đao.
"Dám đâu đọ khách lầu cao,
"Bao giờ đai bạc cẩm-bào mới hay.
"Vả còn nghiêm-phụ khi nay,
"Mắc oan còn phải đợi ngày giải oan.
"Dám xin lạy đấng tôn-nhan
"Xót tình cho kẻ sĩ hàn đội ơn!"
Lão-ông nghe nói căn-nguyên,
Khen rằng: "Thực kẻ sĩ hiền hiếu-trung.
"Dỗ người, người chẳng nghe cùng,
"Về không thì sợ mất lòng cháu ta.
"Âu là già dụng mưu già,
"Tìm lời phương-tiện ắt là phải nghe."
Nhủ rằng: "Ngọc-diệp kim-chi
"Lứa đôi xem cũng phải thì lứa đôi.
"Nghe già chàng hãy chịu lời,
"Gửi qua nghiêm-phụ để người được hay.
"Việc rồi chàng trở về đây,
"Lễ nghênh hôn ấy, già nay xin giùm."

20- Tuấn Khanh đính hôn

Thấy lời lão-trượng gạn-gùng,
Chàng liền xảy nhớ Tử Trung bạn hiền.
Hiện còn chưa định nhân-duyên,
Bèn toan một bước tạm quyền giả danh.
Rằng: "Ơn lão-trượng hậu tình
"Đoái thương đến kẻ lữ-hành, tha hương.
"Dạy lời phương-tiện đôi đường,
"Vâng lời kẻo bận lòng vàng nặng thương."
Trong mình cởi lấy ngọc-trang,
Tay dâng, rằng: "Chút vật thường làm tin.
"Gọi là tiểu lễ tòng quyền,
"Trao người đành dạ, tôi xin khởi trình.
"Nguyện cho vạn sự giai thành.
"Thì tôi sẽ biện vấn danh lễ thường."
Phú-ông lĩnh lấy ngọc-trang,
Đưa về lại phó cho nàng tiểu-thư.
Nàng vâng lĩnh lấy bấy giờ,
Như khơi bể ái, như khua cơn sầu.
Lão-ông bèn trở về lầu,
Truyền làm tiệc rượu mừng hầu tân-lang.
Gọi là lễ tiễn lên đường,
Phó kinh, thành sự thì chàng hồi qui.

| |
Chú thích: