Taân-khoa moät luõ tröôùc sau,
2050.- Cuøng sang töôùng-phuû vaøo haàu Lö-coâng.
Taï töø ai naáy ra xong,
Môøi rieâng Baûng-nhaõn vaøo trong roán ngoài.
Khoaûn traø leã maïo haún-hoi,
Daäp-dìu sôùm ñaõ cho môøi Hoaøng Tung.
Giaû ñieàu vua trieäu töôùng-coâng,
Khaâu, Hoaøng ngoài laïi vui trong cheùn quyønh.
Tung raèng: "Hai chöõ khoa danh,
"Töôùng-coâng ñaây nhöõng haäu tình quaù yeâu.
"Buoàng höông coù aû tieåu-kieàu,
2060.- "Saøng-ñoâng cuõng raép toan ñieàu caàu thaân.
"Thoâi thì dö theá, dö thaàn,
"Quan sang, chöùc troïng möôøi phaân ñeán chaøng.
Khaâu-sinh cöôøi noùi, thöa raèng:
"Tình ngöôøi quyeán coá xem baèng beå non.
"Duyeân naøy ñaõ ñònh tao-khang,
" Coù ñaâu phuï nghóa, tham sang leõ naøo !"
Tung raèng: "Kheùo chaáp-neâ sao,
"Xöa nay ñoåi vôï bieát bao nhieâu ngöôøi ?
"Con ngöôøi saéc nöôùc höông trôøi,
2070.- "Quaù thöông khi ñaõ ngoû lôøi deã ñaâu.
"Caïn loøng neáu chaúng nghó saâu,
"AÊn-naên e nöõa ñeán sau luïy mình."

Sinh nghe maáy tieáng doã-daønh,
Ñuøng ñuøng noåi giaän, baát bình kheâu gan.
Maéng raèng: "Moät luõ quyeàn-gian,
"Nhô mình chöa chaùn, laïi toan haïi ngöôøi !
"Mình ñaø laø phaän con nuoâi,
"Nöûa con hoøng laïi daét ai vaøo cuøng.
"Ta ñaây moät taám loøng trung,
2080.- "Quyeát ñem giaõi tröôùc maët roàng coù phen.
"Theà khoâng dung keû loäng quyeàn,
"Vì daân tröø haïi môùi neân anh taøi.
"Kheùo tay moái-laùi cuõng ñoøi,
"Vo-ve tieáng Trònh nhaøm tai phöôïng hoaøng."
Noùi roài leân kieäu voäi-vaøng,
Trôû veà vöøa ñeán nöûa ñöôøng nghó ra:
"AÊn-naên chuùt chöûa xem cô,
"Thoâi thoâi ! noùng giaän ñeán ta laø cuøng.
"Laùnh ñi, neáu chaúng quyeát loøng,
2090.- "Chaân loan chöa deã loït voøng löôùi gian."
Baøn rieâng hai leõ vöøa an,
Thoaét ñaø ñoåi aùo thay quan laùnh mình.
Chuyeän chaøng ñoàn daäy kinh-thaønh,
Gaàn xa ai cuõng bieát tình töø hoân.
Lö-coâng noåi giaän oàn oàn,
Kíp sai binh-maõ ñoå doàn tìm quanh.
Caùch xa möôøi daëm ngoaøi thaønh,
Thaáy chaøng thoaét ñaõ giao binh ñieäu veà.
Keå khoan, keå nhaët moïi beà,
2100.- Raèng khinh pheùp nöôùc, raèng cheâ loäc trôøi.
Truyeàn ñem giam caám moät nôi,
Luaän xong toäi aáy, ngaøy mai tieán trình.

Tröôøng quan nghe toû phong thanh,
Hoøng laøm sôù taáu giaõi tình Khaâu Khoâi.
Loøng ngöôøi voán saün leõ trôøi,
Môùi hay troïng ñaïo ai ai cuõng loøng.
Baáy giôø hoäi thí vöøa xong,
Boán phöông só-töû coøn ñoâng Kinh-thaønh.
Böïc mình hai chöõ coâng-danh,
2110.- Veà nhaø theïn maët, xuaát-haønh ngaïi chaân.
Tam khoâi möøng nhöõng ñaéc nhaân,
Nghe tin nhuû-baûo xa gaàn thieáu ai ?
Hoïp-haønh baøn-baïc maáy lôøi,
Giaän ai eùp-uoång, thöông ngöôøi oan-khieân.
Vieäc naøy nhaãn-nhuïc sao yeân,
Beø gian roài nöõa loäng quyeàn ñeán ñaâu ?
Laán caønh taàm-göûi chaúng laâu,
Ngöôøi kia tröôùc, chuùng ta sau cuõng vöøa.
Thoâi thì ta laïi vì ta,
2120.- Nheï mình naëng nghóa môùi laø tröôïng-phu.
Keû raèng xin chôù hoà-ñoà,
Ñoùn ñöôøng ta seõ söûa cho moät hoài.
Laøm cho gian-ñaûng ñi ñôøi,
Haõy khoan vaên-buùt, thöû chôi vuõ-baøi.
ÔÛ ñaâu boãng coù moät ngöôøi,
Thöa raèng : "Chuyeän aáy xin ngöôøi chôù nghi.
"Phoûng maø coù ñeán leõ gì,
"Ñaàu ñoaøn chuyeän aáy, em thì xin ñöông.
"Vaû em chuùt phaän lôõ-laøng,
2130.- "Teân thi vöøa hoûng, tö löông caïn roài.
"Veà nhaø thaân-thích khoâng ai,
"Xin lieàu thaân aáy, cöùu ngöôøi khoâi-khoa."
Ñöôïc lôøi nhö môû loøng ra,
Keùo nhau moät luõ vaøo toøa Phuøng-coâng.
Laïy roài thöa heát thæ-chung,
OÂng vöøa thaûo sôù ñeå hoøng vaøo taâu.
Khen raèng: "Sao kheùo baûo nhau,
"Vieäc laø vieäc nghóa, leõ ñaâu baûo ñöøng.
"Chæn e tai vaùch maïch röøng,
2140.- "Laøm cho kín mít nhö böng môùi laø."
Vaâng lôøi ai naáy trôû ra,
Heïn nhau chöøng nöûa canh ba ñoùn ñöôøng.

Xin cho baét ñöôïc Lö, Hoaøng,
Ñöøng phaân traùi phaûi, haõy toan ñaùnh ñoøn.
Raøy ñöøng vaây caùnh cha con, Gian möu ñöùt noïc, xaûo ngoân heát ngheà.
Ñaõ ñaønh toäi höõu sôû qui,
Roài ra, ra ñeán nhöõng gì thì ra.
Keû raèng: "E luõ chuùng ta,
2150.- Ngöôøi gaàn coøn coù ngöôøi xa ngaïi-nguøng.
"Xin veà moät choán truù chaân,
"Nhaø toâi troï ñaáy cuõng gaàn ngoï-moân.
"Buoåi trieàu xe ngöïa oàn oàn,
"Tieän ñöôøng ñoùn ñaáy, nghó khoân leân trôøi."
Cuøng nhau mieäng noùi chaân dôøi,
Saün nhaø cuøng ôû moät nôi ñôïi chôø.
Laëng nghe canh ñaõ sang ba,
Kieäu ñaâu moät luõ troâng ra ngoaøi tröôøng.
Phuøng-coâng kieäu tröôùc theùt ñöôøng,
2160.- Kieäu sau Ñaûng Luïc vôùi chaøng taân-khoa.
Baûo nhau hai daõy deïp ra,
Kieäu ñaâu sao thaáy xa xa ñeán lieàn.
Tieàn hoâ haäu uûng chaät leøn,
Phuû Lö môùi toû hieäu ñeøn laø ñaây.
Hai beân chöïc saün ñaõ ñaày,
Keû traàn tay aùo, ngöôøi xoay caùnh ñoaøi.
Ngöôøi beû loïng, keû giaèng roi,
AÀm aàm hôi giaän, hoài hoài tieáng la.
Xuùm quanh tröôùc kieäu hoûi qua :
2170.- "Khaâu Khoâi, Baûng-nhaõn taân-khoa toäi gì ?
"Quyeàn nhö chuù, chaéc maïnh beø,
"Vu oan cho keû trung-nhì ñöôïc chöa ?"
Boán beân traän ñaùnh nhö möa,
Xeù tan xöông nònh, ngay ñôø maët gian.
Traän ñoøn hoäi chôï ai can ?
Böôùm bay giaáy loïng, kieäu tan luõ haàu.
Hoaøng Tung kieäu ñaõ ñeán sau,
Ngöôøi keùo toùc, keû giaèng ñaàu, xuùm quanh.
Maûnh xieâm maûnh maõng tan taønh,
2180.- Toái-taêm maét nònh thaát kinh hoàn taø.
Môùi hay nhaát quæ nhì ma,
Hoïc troø ñeán böïc thöù ba thöïc laø
Ngöôøi keâu döôõng-töû cöùu cha,
Keû keâu nghóa-phuï, aân-gia cöùu mình.
Töng töng trôøi môùi bình-minh,
Ñöôøng hoaøng ngöï tröôùc, phong ñình phaân-ban.
Lö, Hoaøng thoaùt khoûi voøng oan,
Böng ñaàu theo luõ baùch-quan vaøo quì.
Göôïng ñau laïy tröôùc ñan-trì.
2190.- AÙo töôm-töôùp raùch, maët bì-bì söng.
Khoùc than reàn-ró taâu raèng:
"Khaâu-Khoâi hoâm noï töï döng boân ñaøo
"Baét veà chöa kòp taâu vaøo,
"Hai quan chuû khaûo saép möu haïi ngöôøi.
"Hoïp haøng só-töû moät nôi,
"Ñoùn ñöôøng, ñaùnh ñaùnh, loâi loâi moät hoài.
"Cao minh xin toû ñeøn trôøi,
"Tra ngöôøi voâ pheùp, hoûi ngöôøi möu gian."
Phaùn raèng: "Ngöôi haõy ngoài an,
2200.- "Coøn tra duø thöïc, du gian raïch roøi.
"Chæ ñoøi Phuøng, Ñaûng hai ngöôøi,
"Laøm sao taâu thöïc maáy lôøi ñöôïc hay,"
Taâu raèng: "Chuùt phaän heøn ngaây,
"Daùm cho ñöôïc döï khoa naøy chöôûng vaên.
"Ñeâm ngaøy lo-laéng traêm phaàn,
"Di taøi nhöõng sôï, ñaéc nhaân laø möøng.
"Gieo cho nhöõng tieáng hay chaêng,
"Xeùt soi nhaät nguyeät ñoâi vaàng xin thöông.
"Phöôøng thi hoûng, vôùi quan tröôøng,
2210.- "Coøn chi tình dieän toan ñöôøng giao-thoâng.
"Chöïc ngoaøi luõ aáy coøn ñoâng,
"Daùm xin tra thaáu thæ-chung ñöôïc nhôø,"
Tieáng vaøng sang-saûng ban ra,
Ñoøi vaøo só-töû hoûi qua tình ñaàu.
Baét vaøo moät luõ theo nhau,
Döôùi saân keû tröôùc, ngöôøi sau laïy quì.
Phaùn raèng trong choán tröôøng-qui.
"Laøm ñieàu baát phaùp toäi thì taïi ai ?"
Muoân taâu: "Hoå phaän baát taøi,
2220.- "Tranh leøo, giaät giaûi,nhöôøng ngöôøi quyeát khoa.
"Nghó trong taûo-vaõn cuõng laø,
"Baèng bay, coân nhaûy coøn chôø hoäi sau.
"Pheùp vua, lôøi thaùnh ñeå ñaâu ?
"Tay caàm bìa saùch, daùm haàu phi vi ?
"Vieäc naøy laém moái gian-khi.
"Daùm xin taâu döôùi ñan-trì ñaàu ñuoâi :
"Khoa naøy Baûng-nhaõn Khaâu-Khoâi,
"Baäc ngöôøi khoa giaùp, veû ngöôøi phong-löu.
"Hoâm xöa Töôùng-phuû môøi vaøo,
2230.- "Khoe con maù phaán, öôùm trao chæ hoàng.
"Taân-khoa moät möïc raèng khoâng,
"Daùm tham phuù-quí, phuï loøng tao-khang.
"Taâng coâng bôûi taïi hoï Hoaøng,
"Quyeát ñöôøng eùp-uoång, xui ñöôøng phaân chia.
"Sôï vì pheùp, khieáp vì uy,
"Taân-khoa môùi phaûi tìm ñi laùnh mình.
"Naøo coøn daùm töôûng coâng-danh,
"Lö-coâng bieát thoùp sai binh naõ veà.
"Laøm cho boû luùc töø qui,
2240.- "Vu cho phi phaùp toan beà taâu gian,
"Chuùng toâi caû quyeát laøm ñôn,
"Muoán vì Baûng-nhaõn lo toan giaõi baøy,
"Naøo ngôø töôùng-phuû ñaõ hay,
"Canh khuya ñuoåi ñaùnh toan baøy möu gian.
"Laøm ra voø muõ, xeù taøn,
"Caøo mình, raïch maët, vu oan cho ngöôøi."
Ngöï nghe thaáu heát ñaàu ñuoâi,
Lö, Hoaøng khi aáy nhöõng lôøi taâu sai.
Phaùn raèng: "Nhöõng chuùng voâ loaøi,
2250.- "Thöông con, keùn reå, böùc ngöôøi eùp duyeân "
Lö taâu raèng: "Vieäc nhoû-nhen,
"Tình rieâng nhi-nöõ loï phieàn hoûi-han ?
"Chaøng kia voâ pheùp khi quan,
"Luõ kia ñaáu aåu xin ban nghò hình."

coâng-chính: Coâng baèng, ngay thaúng.