Truyeän ngoaøi xem "Nhò Ñoä Mai ",
Nhaø Ñöôøng truyeàn vò ñeán ñôøi Ñöùc-toâng.
Thöôøng-chaâu coù keû thanh-trung,
20.- Baù Cao laø chöõ, voán doøng hoï Mai.
Neàn trung-tröïc daï trang-ñaøi.
Trôøi cho vaên-töû ñaùng taøi traïng-nguyeân.
Ñaët teân Löông-Ngoïc doõi truyeàn,
Thoâng-minh raát möïc, phöôïng tieân trong ñôøi.
Nhaân-duyeân soá saün töï trôøi,
Hoân-nhaân ñaõ ñònh vaøo nôi hoï Haàu.
Chæ vì ngoaïi lî baáy laâu,
Chöa trao leã nhaïn môùi ñaàu thieáp canh.
Mai coâng tri-huyeän Lòch-thaønh,
30.- Göông trung saùng vaëc, tuùi thanh nheï boàng.
Caàm-ñöôøng ngaøy thaùng thung-dung,
Teân ngay laø tieát, nöôùc trong aáy loøng.
Baáy laâu Lö Kyû töôùng-coâng,
Tuy quyeàn-töôùc lôùn, maø phong ñoä heøn.
Tuùi tham cuûa ñuùt chaät leøn,
Dung beân gian-ñaûng, gheùt beân hieàn taøi.
Mai-coâng maáy ñoä quan ngoaøi,
Baïn-beø nhôø coù maáy ngöôøi ñoàng nieân.
Trong trieàu heát söùc giöõ-gìn,
40.- Keû ngoâi Thieâm-söï, ngöôøi quyeàn Thöôïng-thö.
Kìa Ñaûng Tieán, noï Ñoâng Sô,
Keû toaø Ñoâ-saùt, ngöôøi toaø Haøn-laâm.
Chu toaøn ñaõ ngoaïi möôøi naêm,
Beø trung choáng vöõng, loøng caêm chôù hoøng.
Moät ngaøy huyeän vuï vöøa xong,
Vaøo trong oâng môùi ngoû cuøng phu-nhaân.
Raèng : "Ta voán keû trung-thaàn,
"Treân vì nöôùc, döôùi vì daân môùi laø!
"Ví duø theo thoùi ngöôøi ta,
50.- "Uoán löng co goái cuõng nhô moät ñôøi.
"Loï laø caàu-caïnh chi ai,
"Chaúng trong laêng mieáu, cuõng ngoaøi ñieàn-vieân.
"Con ta traïc tuoåi thanh nieân,
"Coù göông khoa giaùp, coù neàn ñænh-chung.
"Sao cho giöõ ñöôïc chöõ trung,
"Môùi laø hieáu-töû noái doøng thö-höông."

Nhöõng laø vui chuyeän noäi ñöôøng,
Saûnh ngoaøi boãng coù hai chaøng baùo tin:
Mai-coâng phuïng chæ thaêng thuyeân.
60.- Chieáu trôøi maây voã, aân treân möa nhuaàn.
Trieàu ban döï baäc quan thaân,
Laïi khoa caáp-söï giöõ phaàn giaùn quan.
Tin ñaâu kheâu taám trung-can.
Moät hai quyeát phaûi tröø gian phen naøy.
Truyeàn laøm tieäc röôïu vui-vaày,
Daën-doø gia söï ñinh ngaøy khôûi thaân.
Taøng taøng cheùn cuùc vaøi tuaàn,
Ñoøi coâng-töû vôùi phu-nhaân daïy lôøi:
Raèng: " Baáy laâu nhöõng ôû ngoaøi,
70.- "Daï naøy taám-töùc vôùi ngöôøi quyeàn gian.
"Raøy vaâng Ñaøi-giaùn thaêng quan,
"Phen naøy ta quyeát caû gan phen naøy.
"Baáy giôø moät giôû, moät hay,
"Hoïp nhau naøo bieát coù ngaøy nöõa thoâi?
"Cuõng ñöøng bòn ròn loâi-thoâi,
"Meï con sôùm lieäu veà nôi queâ nhaø.
"Ñieàn-vieân vui thuù noâng gia,
"Tieän con ñeøn saùch aáy laø leõ neân!
"Ví duø giaûi keát coù tin,
80.- "Baûo nhau sôùm lieäu tìm mieàn aån thaân.
"Chôø cho thieân-ñòa xoay vaàn,
"Seõ toan-tính vôùi thuø-nhaân sau naøy.
"May maø vua chöùng loøng ngay,
"Ñaøn hoà, luõ thoû, moät ngaøy queùt thanh.
"Baáy giôø phu quyù, phuï vinh,
"Ñöa tin seõ ñoùn thaêng kinh cuõng vöøa."
Taân baèng möøng rôõ chaät nhaø,
Tieáp thuø oâng baän nhöõng laø haøn-oân.
Phu-nhaân nöûa leä nöûa buoàn,
90.- Ñoøi coâng-töû ñeán, meï con baøng-hoaøn.
Raèng: "Nghe boá con baøn,
"Phen naøy quyeát vôùi quyeàn gian ñoái ñaàu.
"Seû ñaøn, phöôïng moät, chaéc ñaâu,
"Caùi lo naøy ñeå veà sau taøy trôøi."
Nghe roài coâng-töû thöa lôøi:
"Theá raèng caùi ñaïo laøm toâi môùi laø.
"Nhaø huyeân xin chôù lo xa,
"Heã trôøi coù maét thì ta leä gì ?
"Haõy cho veïn taám trung-nghì,
100.- "Vinh, khoâ, ñaéc, taùng, saù chi cuoäc ñôøi."
OÂng vöøa xong vieäc khaùch ngoaøi,
Böoùc vaøo trong, boâng nghe lôøi con thöa.
Vuoát raâu cöôøi noùi lui ra,
Khen raèng: " AÁy thöïc ñaïi-gia con noøi!
"Treû thô bieát ñaïo laøm toâi,
"Göông trung-hieáu, laáy moät lôøi maø suy.
"Môùi hay hoå phuï, laân nhi,
"Kheùo thay tính treû cuõng y tính giaø.

Noùi roài truyeàn goïi laïi nha,
110.- Ñöông ñöôøng nhuû heát noãi xa noãi gaàn:
"Laøm ngöôøi bieát ñaïo tu thaân,
"Vieäc quan phaûi giöõ laáy nhaân laøm ñaàu.
"Tieáng thanh baïch ñeå veà sau,
"Daãu raèng uoáng nöôùc, aên rau chôù naøi.
"Vieäc vaên aùn phaûi quan-hoaøi,
"Moät caâu naëng nheï, maáy ngöôøi oan-khieân.
"Khuyeân ñöøng ñoåi traéng thay ñen,
"Ngöôïc daân döôùi, doái quan treân, khoù loøng.
"Giöõ-gìn ñoâi chöõ hieáu-trung.
120.- "Sao cho khoâng hoå vôùi trong cao daøy.
"Ta ñaây vaû tieáng quan thaày,
"Giaõ nhau moät chuùt nieàm taây goïi laø.
"Roài ñaây moät böôùc moät xa,
"Nghe ta hay chaúng nghe ta, maëc daàu!"
Daïy roài ai naáy gaät ñaàu,
Raèng: "Vaâng khuyeân nhuû töø sau ghi loøng."

Truø-phoøng doïn deïp vöøa xong,
Moät coâng-töû vôùi hai oâng baø ngoài.
Daët-dìu seõ roùt cheùn moài,
130.- Nghìn caâu traân-troïng traêm lôøi bieät ly.
Ngöôøi traèn-troïc noãi veà queâ,
Keû naên næ noãi ñöôøng ñi giöõ-gìn.
Ngöôøi khuyeân caån-thaän sôù tieân,
Keû raên nhaéc nhoûm saùch-ñeøn sôùm khuya.
Loâi thoâi giôû noãi laâm-kyø,
Ngoaøi ñaày vôi cheùn, trong meâ maån tình.
Phu-nhaân hoûi: "Buoâi ñaêng Kinh,
"Phoûng cho maáy ñöùa tuøy haønh theo oâng ?"
Mai-coâng raèng: " Loï chi ñoâng,
140.- "Moät chaøng Mai Baïch voán trong hoï nhaø.
"Goïi laø laøm baïn ñöôøng xa,
"Goïi laø ngaøy gioù ngaøy möa theo haàu."

Hoùa-nhi: hoùa;taïo-hoùa, nhi: treû-con. Taïo-hoùa oaùi-oaêm neân goïi-treû taïo- cuõng nhö taïo-hoùa khoân-kheùo neân goïi hoùa coâng- thôï taïo.