Nhaø Trieäu (207-111 tröôùc Gieâ-su)

1. Trieäu Vuõ vöông thaàn phuïc nhaø Haùn

Trieäu Vöông thay noái ngoâi trôøi,
Ñònh ñoâ cöù-hieåm ñoùng ngoaøi Phieân-ngu .
Loaïn Taàn gaëp luùc Ngö-Hoà ,
Trôøi nam rieâng môû dö-ñoà moät phöông.
Roàng Löu bay coõi Phieám-döông ,
Môùi sai Luïc-Giaû ñem sang aán phuø .
Coõi nam laïi cöù phong cho,
Bieân thuøy gìn giöõ cô ñoà vöõng an.
Gaëp khi gaø Löõ gaùy caøn ,
Chia ñoâi Haùn, Vieät laïi toan sinh loøng.
Vì ai caám chôï ngaên soâng,
Ñeå cho döùt neûo quan thoâng ñoâi nhaø.
Thaân chinh hoûi toäi Traøng-sa
Maân, AÂu muoân daëm môû ra moät laàn.
Haùn Vaên laáy ñöùc muïc laân,
Saéc sai Luïc-giaû cöïu thaàn laïi sang.
Tæ thö moät böùc chieáu vaøng,
Ngoû ñieàu aân yù, keå ñöôøng thuûy chung.
Trieäu vöông nghe cuõng baèng loøng,
Môùi daâng taï bieåu moät phong vaøo chaàu.
Ngoaøi tuy giöõ leã chö-haàu,
Trong theo hieäu ñeá laøm ñaàu nöôùc ta.
Traêm hai möôi tuoåi môùi giaø,
Tính naêm ngöï vò keå giaø baûy möôi.
2. Trieäu-Vaên-vöông vaø Trieäu-Minh-vöông

Vaên-vöông vöøa noái nghieäp ñôøi,
Löûa binh ñaâu laïi ñoäng ngoaøi bieân-cöông.
Phong thö taâu vôùi Haùn-hoaøng,
Nghóa-thanh sôùm ñaõ giuïc ñöôøng caát quaân.
Vöông-Khoâi vaâng lònh töôùng-thaàn,
AÛi-lang queùt saïch bui traàn moät phöông.
Haùn-ñình coù chieáu ban sang,
Sai con Trieäu laïi theo ñöôøng coáng-nghi.
Xe roång phuùt boãng maây che,
Minh-vöông ôû Haùn laïi veà noái ngoâi.
Bôïm giaø boãng raám hoïa-thai,
Vôï laø Cuø-thò voán ngöôøi Haøm-ñan
Khuynh-thaønh quen thoùi hoàng-nhan,
Ñaõ chuyeân suûng-aùi laïi toan tranh-haønh.
Daâng thö xin vôùi Haùn-ñình,
Laäp con theá-töû, phong mình cung-phi.

3. Cuø-thò xin nhaäp Haùn

Ai-vöông thô-aáu noái vì,
Meï laø cuø-haäu, nhieàu beà rieâng taây.
Caàu phong ñaõ raép nhöõng ngaøy,
Ngoaøi thoâng Baéc-söù trong gaày leä-giai.
Kheùo ñaâu daéc-díu laï ñôøi,
Söù laø Thieáu-Quyù vaãn ngöôøi tình-nhaân.
Hoa taøn laïi beùn hôi xuaân,
Giao-hoan ñoâi maët, hoøa-thaân moät loøng.
Nghó raèng: veà Haùn laø xong,
Tình rieâng phaûi möôïn pheùp coâng môùi giaø.
Laøm thö göûi söù ñöa qua;
Meï con ñaõ saém söûa ra sang chaàu.

4. Löõ-Gia phaù möu Cuø-Thò

Löõ-Gia laø töôùng ôû ñaàu.
Ñem lôøi can giaùn baây möu xa gaàn.
Moät hai ngaên ñoùn haønh-traàn:
"Ñeå cho Trieäu-bích veà Taàn sao neân."
Naøng Cuø ñaõ quyeát moät beân.
Laïi toan möôïn laáy söù-quyeàn ra tay.
Tieäc vui cheùn cuùc giôû say,
Maét ñöa cao thaáp, giaùo lay duøng-daèng.
Ñang khi hoan-yeán nöûa chöøng,
Löõ-Gia bieát yù ngaäp-ngöøng böôùc ra.
Chia quaân caám-löõ veà nhaø,
Tieàm-möu môùi hoïp naêm ba ñaïi-thaàn.
Ñoâi beân hieàm-khích theâm phaàn
Muï Cuø yeáu söùc, söù-thaàn non gan.

5. Haùn ñaùnh Nam-Vieät

Vuõ-thö ñaït ñeán Nam-quan,
Haùn sai binh-maõ hai ngaøn keùo sang
Löõ-Gia truyeàn hòch boán phöông:
Noãi Höng thô daïi, noãi naøng daâm-oâ;
Tình rieâng chim Vieät ngöïa Hoà,
Chuyeân vaàn baùu ngoïc caùc ñoà saïch khoâng.
Raép toan baùn nöôùc laøm coâng.
Queân ôn thuûa tröôùc, khoâng loøng mai sau.
Cuõng tuoàng Löõ-Tró khaùc ñaâu,
Choài non chaúng beû, reã saâu khoù ñaøo.
Quan-binh moät traän ñoå vaøo,
Löûa naøo tieác ngoïc, naéng naøo tieác hoa.

6. Nhaø Trieäu maát

Veä-Döông leân noái nghieäp nhaø,
Trong laø quoác naïn, ngoaøi laø ñòch-nhaân.
Hai nghìn gieát saïch Haùn-quaân,
Ñem côø söù-tieát ñeå gaàn aûi-quan.
Taï-töø giaû tieáng noùi van,
Maáy nôi yeáu-haïi sai quan ñeà-phoøng,
Boãng ñaâu Haùn laïi tieáp sang,
Moät kyø tònh-tieán, naêm ñöôøng giaùp-coâng.
Trong thaønh moät ngoïn löûa thoâng,
Chieâu-haøng ngoaøi maïc, hoäi-ñoàng caùc dinh.
Chaïy ra laïi gaëp truy binh,
Veä-vöông, Löõ-töôùng buoäc mình cöûa hieân.
Keå töø Trieäu-lòch kyû-nieân,
Naêm ngoaøi chín chuïc, ngoâi truyeàn naêm vua.
Traùch ai gaây vieäc tranh ñua,
Vaén ñaøi vaän nöôùc, ñöôïc thua cô trôøi.

| |

Chuù thích: